Deze attentiesteen ligt aan de Hamersveldseweg 57 in Leusden-C.
Vier huisjes onder één dak, bestaande uit een koffiehuis, woning, herberg en kruidenierswinkel; De Rosbeijer, werd in 1872 door het r.-k. kerkbestuur gekocht als parochiehuis. In 1906 werd het vervangen door nieuwbouw compleet met podiumzaal, kruidenierswinkel en café. Honderd jaar later werd het pand, waarvan de naam in de loop der tijd wijzigde in ’t Ros Bijaart, gesloopt. Boerenfamilies kwamen op zondag met hun tentwagentjes naar de kerk, waarin de wekelijkse boodschappen werden gezet. Na de mis dronken de mannen een borrel in het café en de vrouwen koffie in de koffiekamer. Hamersvelders kwamen naar ’t Ros Bijaart voor veilingen, verkopingen, vergaderingen, tentoonstellingen, de koffietafel na begrafenissen, bruiloften en partijen. Er werden toneel- en cabaretavonden gegeven. In 1964 werd de bibliotheek er gevestigd die ook een uur open was na de Zondagse Hoogmis.
De nieuwbouw van De Rosbeijer stamt uit 2007. De architect heeft zich laten inspireren door de oude Rosbeijer (’t Rosbijaart) en het ernaast gelegen Ansfridushuis; de contouren van beide panden zijn erin te herkennen. Het blauwwitte tegeltjesmozaïek is gebaseerd op het Ansfridushuis.
Teus van Ruitenbeek, in 1872 uitbater van De Rosbeijer, werd opgevolgd door Jacob Voskuilen die echter in 1925, na anderhalf jaar in De Rosbeijer gewoond te hebben, overleed.
Vlnr. Arisje Lagerweij, Teus van Ruitenbeek en Toontje van Asch voor de Rosbeijer (1890)
Foto: archief Historische Kring Leusden
De weduwe, Wousje van Esveld, heeft in haar eentje de zaak in De Rosbeijer vier jaar lang draaiende weten te houden alvorens ze hertrouwde met Teus Hilhorst. Dochter Coba, geboren na het overlijden van haar vader Jabob Voskuilen, zou meer dan twintig jaar in de winkel staan, tot haar halfbroer Piet in 1946 de zaak overnam. Piet Hilhorst en Mien Roest ‘trouwden in’ bij Teus en Wousje en dat had veel gevolgen voor de privacy. Want de ‘koffiekamer’ waar de dames op zondag na de kerk bij elkaar kwamen, was nu tevens de huiskamer van Piet en Mien. Elke Hamersveldse Leusdenaar kent ’t Ros Bijaart van feesten en partijen, van de kruidenierswinkel (er werd thuisbezorgd), van toneel en cabaretavonden, van lezingen, koffietafel na begrafenissen, carnaval, bruiloften, dansavonden, als café, talloze bijeenkomsten en vergaderingen.
Na het overlijden van Teus en Wousje werd in 1962 de voorkamer bij de kruidenierswinkel getrokken. Gerda, dochter van Piet en Mien, werkte mee in de winkel, (Spar) maar hielp ook bij bruiloften en partijen in de grote zaal. In 1975 werd ’t Ros Bijaart gesloten, Piet en Mien gingen met pensioen. Dat jaar opende de Spar met een nieuwe ondernemer in een noodwinkel aan de Torenakkerweg in afwachting van de definitieve locatie in De Biezenkamp (nu Jumbo). De openbare bibliotheek (nu Bibliotheek Eemland, locatie Leusden) opende haar deuren vanaf 1976 in boerderij Nieuw Langebeek. ’t Ros Bijaart heropende in 1977 als restaurant. In 1999 heeft de toenmalige exploitant het pand gekocht van het parochiebestuur. Bijna dertig jaar is het een restaurant geweest totdat het in 2006 werd afgebroken. Ook in de nieuwbouw De Rosbijer verschenen weer restaurants. Liefferink Rosbeijer, Tapas Parador en Kraton. Al deze ondernemers hebben hun bedrijf in Leusden beëindigd.