Huisarts M.R. Braun na de oorlog

M.R. Braun huisarts van 1934 tot 1969 in Achterveld en Hamersveld.
Voor de komst van dokter Braun in 1934 komen de huisartsen uit de omliggende plaatsen Amersfoort, Barneveld en Hamersveld. Dokter Batenburg uit Amersfoort kwam met het rijtuig naar Achterveld. Dokter Staal uit Hamersveld kwam al met de auto. Ook uit Barneveld kwam er een huisarts voor zijn patiënten in. Om zijn praktijk op te bouwen hield hij dagelijks spreekuur in Achterveld en maandag en donderdag ook in Hamersveld. Niet iedereen stapte direct over naar de nieuwe huisarts.

In het begin bezocht dokter Braun zijn patiënten op de fiets. Al snel kocht hij zijn eerste auto, een DKW twee takt. Later ook een motor. Op de zandwegen rond Achterveld was een motor praktischer en hij was zuinig op zijn auto. Hij was een liefhebber van auto’s en motoren. Jan van Nimwegen was zijn hulp en toeverlaat bij het technisch onderhoud.

Dokter Braun was, uitgezonderd zijn vakantie, 24 uur per dag en 7 dagen per week beschikbaar. Belde men op tijdens zijn bezoek aan patiënten op, dan zorgde zijn echtgenote dat hij bij noodgevallen snel ter plaatse was. Niet iedereen had in de beginperiode telefoon aan huis. De route van de bezoeken stonden in de kaartenbak. Zij zocht dan een adres op met telefoon in de buurt waar hij zou kunnen zijn. De man of vrouw werd op pad gestuurd om de dokter te vinden. Het werkte goed voor die tijd. Zij maakte in de huisapotheek ook de medicijnen klaar. Vaak nog tijdens het spreekuur. Zij hield de administratie bij en zorgde dat de rekeningen de deur uitgingen. Zij was de manager in de praktijk. Belde men hem s’nacht, dan kondigde hij zich aan met “Braun” en was hij indien nodig snel ter plaatse. Een dorpsgenoot vertelde dat hij dokter Braun ‘s nachts belde voor de bevalling van zijn vrouw. De bevalling liep voorspoedig. Een gezonde dochter was het resultaat. De vroedvrouw was ook gewaarschuwd maar nog niet gearriveerd. Dokter Braun waste de baby, kleedde het aan, legde het in de wieg en ging bij de vrouw op bed zitten. De vroedvrouw kwam later binnen en vroeg hoe er ermee stond. ‘Kijk maar in de wieg’, was zijn antwoord.

Optocht met 20 kinderen in en om de wagen die met hulp van dokter Braun op de wereld zijn gekomen. Van elk jaar een. Annie van Nimwegen was jarenlang zijn vaste assistent.

Bij de bevalling van mevr. Margaretha- Helena [Greet] v. Dijk-v.d. Berg kwam er een tweeling, en daar was niet op gerekend. Mw. van Dijk zocht een peter en zo werd Dokter Braun peter van Mario [li. op de foto] Hij is ook naar hem vernoemd. Mario en Johan waren beiden op de receptie.

Sinds de oprichting in 1949 van de EHBO in Achterveld heeft hij belangeloos als docent-arts gefungeerd. Provinciaal kampioen is men vele malen geworden. In 1964 werd hij onderscheiden door de landelijke EHBO met het Maltezer kruis. Oorspronkelijk een R.K Ridderorde, voor het eerst gebruikt in de 11e eeuw.

Regelmatig zijn er bij dokter Braun stagiaires in de praktijk. In 1963 is dat J.H.A. Boersema die sociale geneeskunde studeerde. In 1966 studeert hij af als huisarts en informeert of hij de praktijk kan overnemen. Dokter Braun was er nog niet aan toe, maar in 1968 benadert hij dokter Boersema of hij nog interesse heeft in de overname van de praktijk. Na enig aarzelen, want hij was inmiddels chirurgie gaan studeren, heeft hij ja gezegd. Voor de samenwerking begon studeert hij nog 2 maanden verloskunde.

1 april 1968 start de samenwerking en 6 maanden later neemt hij de praktijk over. De praktijk bestond toen voor 2/3 uit patiënten uit Achterveld en voor 1/3 uit patiënten uit Hamersveld. Elke morgen van maandag t/m vrijdag was er spreekuur in Achterveld. Op maandag woensdag en vrijdag middag was er spreekuur in Huize Sint Anfridus in Hamersveld. Dokter Boersema typeert dokter Braun als een man met een grote innerlijke beschaving. Iedereen was voor hem gelijk. Hij stond dicht bij de mensen en hield toch afstand.

In 1970 overleed op 29 februari plotseling zijn echtgenote Marie-Antoinette J.A.H. Germain. Het was een grote klap voor hem. Zij was zijn grote steun en toeverlaat. Het gezin, het assisteren tijdens het spreekuur, het runnen van de apotheek, het plannen van de bezoeken, alles draaide soepel onder haar leiding. Zij werd in Delft begraven.

In 1982 gaat zijn gezondheid achteruit , hij gaat terug naar Achterveld en gaat wonen in het bejaardenhuis Sint Jozef. Hij overlijdt in 1985.

---

Een greep uit de krantenberichten die betrekking hebben op het leven van dokter M.R. Braun. Verzameld door Joep van Burgsteden.

Advertentie De Eembode: 11.04.1903: spreekuur door Fr. P.H. Ellerbeek, arts,

Dagelijks te Hamersveld: op woensdag van 2½ tot 3½ uur in De Roskam.

Advertentie Eembode 27.11.1909: Arts H. Visscher zal aanvangende Donderdag 2 december, elke Maandag en Donderdag om 2 uur spreekuur houden te Achteveld, ten huize van den heer H. van Moorst, koffiehuishouder, aldaar.

Eembode 23.06.1933: advertentie - aanbesteding Wit-Gele Kruis gebouw.

Eembode 30.03.1934: verslag - vergadering van de Kruisvereniging: pastoor Rentinck: “ Achteveld is gedurende de twintig jaar dat ik hier ben veranderd. Er heeft zich hier nu een nieuwe dokter gevestigd, wat ik zeven jaar geleden ook al had geprobeerd, maar wat toen mislukte.” Hij hoopte dat deze dokter veel zal doen voor zijn parochianen. Inmiddels kwam de nieuwe dokter, Dr. Braun, ter vergadering. Hij werd door de voorzitter voorgesteld en verwelkomd.

Eembode 10.04.1934: advertentie - Achteveld. Gevestigd M.R. Braun, arts. Achteveld. Tel. No. 15. Spreekuur 8.30 – 9.30 uur en 1.30 – 2.30 uur in Huize St. Joseph.

Eembode 04.05.1934: advertentie. M.R. Braun, arts, houdt spreekuur te Hamersveld, maandag en donderdag van 10 tot 11 uur bij J. van den Hengel, E33.

Eembode 04.09.1934: advertentie - de praktijk van wijlen Dr. Th. Th. Staal, arts te Hamersveld, is overgenomen door M.R. Braun, arts te Achteveld. Spreekuur: Hamersveld dagelijks 11 tot 12 uur, voorlopig ten huize van Mevr. Wed. Staal. Tel. No 4 (doorverb.) Spreekuur te Achteveld, 8.30 tot 9.30 uur in Huize St. Joseph te Achteveld.

Eembode 07.12.1934: op zaterdag 8 december, des voormiddags 11 uur gelegenheid voor kosteloze inenting of herinenting voor hen die zich daartoe aanmelden aan de Openbare Lagere School te Hamersveld, dr. M.R. Braun.

Eembode 16.07.1935: nieuwe telefoonaansluitingen: no. 2 Braun Arts, St. Ansfridusgesticht te Hamersveld.

Eembode 13.09.1934: onder familieberichten - geboren Hubert Marinus, zoon van M.R. Braun en M. Germain. (Vanwege onvolledige weergave van namen volgt een correctie.)

Eembode 17.09.1934: onder familieberichten - geboren Hubert Marinus Henri, zoon van M.R. Braun en M.A.J.A.H. Germain.

Amersfoorts Dagblad/De Eemlander 09.04.1934.

Nieuwe telefoonaansluitingen. Achterveld. No.15 M.R. Braun, arts, spreekuren 8.30 – 9.30 en 1.30 – 2.30.

De Eembode 02.04.1935: zaterdag 13 april zal worden aanbesteed het bouwen van een Doktervilla te Achterveld.

Dagblad voor Amersfoort 14.06.1954.

M.R. Braun is 25 jaar arts, hij 25 jaar getrouwd en twintig jaar in Achterveld. Hij krijgt een scooter aangeboden. Huldiging en receptie in Buitenlust: ca. 700 mensen, ook uit Hamersveld, die hem kwamen feliciteren.

Zie archief Eemland voor meer krantenartikelen

Gegevens zijn verzameld en op schrift gesteld door Gerrit van Bekkum.

Veel dank ben ik verschuldigd aan Hubert Braun voor zijn medewerking en het beschikbaar stellen van de familie foto’s en gegevens over zijn familie.

Ook dank aan Piet van der Kruk voor zijn toestemming om gegevens uit zijn uitgave, “Het geslacht Van der Kruk” een Indische tak, te mogen gebruiken.

Dank ook aan zijn opvolger dokter Jos Boersema voor foto’s en gegevens.

AUTEUR: GERRIT VAN BEKKUM